Dlaczego Brytyjczycy wieszają wstęgi na drzewach, słupach i drzwiach

Wstążki - widzimy je w przeróżnych miejscach; jednobarwne i wielorokolorowe; w formie wielkich kokard oplecionych wokół pni drzew, misternych kotylionów dopiętych do przydrożnych słupów, zwisających z okolicznych krzewów wstążek i upiętych do ubrań broszek.

Dlaczego Brytyjczycy?

Co oznacza wywieszanie wstęg w miejscach publicznych w Wielkiej Brytanii? Czy to jakaś nowa moda? A może jednak długa tradycja? Czy to, jaki kolor ma wstęga coś znaczy? Dlaczego jedne tak szybko znikają, a inne zostają z nami na dłużej? I dlaczego niektóre możemy spotkać w... lesie?

Historia jednej piosenki

Wywieszanie wstęg w miejscach publicznych wywodzi się z dość krótkiej tradycji społecznej z USA. W roku 1979 podczas konfliktów amerykańsko-irańskich przejęto kilkudziesięciu najemników, w tym amerykańskiego dyplomatę o nazwisku Bruce Laingen.

Na ulicach miast wybuchły demonstracje o uwolnienie więźniów. Protesty miały dość burzliwy przebieg i nie wnosiły niczego pozytywnego w przebiegu sprawy. W tym czasie żona Laingena, aby zademonstrować swój ból w bardziej pokojowy sposób, zaczęła wywieszać żółte wstęgi na okolicznych drzewach.

Pomysł ten Penelope Laingen zapożyczyła ze znanej wówczas piosenki o tytule "Tie the Yellow Ribbon Round The Ole Oak Tree", (można odsłuchać po kliknięciu w link tytułu) w której to artysta wyśpiewuje o pewnym skazańcu, który prosi swą ukochaną, aby w dniu zakończenia odsiadki ta dała mu do zrozumienia za pomocą pewnego znaku, że jeszcze go pragnie i może śmiało przekroczyć próg jej domu. Znak ten miał mieć postać żółtej wstęgi oplecionej wokół dębu.

Za Panią Laingen w ślad poszła reszta Amerykanów. Wkrótce żółta wstążka opleciona wokół drzew stała się symbolem wręcz patriotycznym, nawiązywała do żołnierzy, którzy walczyli na obcych ziemiach, pojmanych i weteranów wojennych. Pomysł ten szybko przywędrował z USA do Wielkiej Brytanii, gdzie w 2003 roku utworzono fundację Yellow Ribbon, która pomaga żołnierzom walczących poza granicami kraju jak również ich rodzinom.

Wstęga - symbol empatii, solidarności i zjednoczenia

Żółtą wstęgę zapożyczano do wielu innych inicjatyw społecznych, już nie tylko tych związanych z żołnierzami. Żółta wstęga nawiązuje do ludzi zaginionych, tych brutalnie zamordowanych i utraconych; jednoczy i solidaryzuje społeczeństwo z rodzinami ofiar, których dramat bezpośrednio dotknął.

Żółte wstęgi zawisły w całym kraju w 2007 roku na rzecz zjednoczenia się z rodziną zaginionej dziewczynki Madeleine McCann. W 2014 roku podobną inicjatywę zorganizowali Brytyjczycy, aby uczcić pamięć zamordowanego przez islamskich terrorystów Alana Henninga, wolontariusza pomocy humanitarnej na Bliskim Wschodzie. Żółte wstęgi widniały również na Wyspach w 2020 roku ku pamięci ofiar wirusa Covid19.

Symbol wstęgi niebieskiej ma jeszcze krótszą tradycję, można wręcz powiedzieć, że jest to bieżący pomysł, bo zapoczątkowano go w 2020 roku. Pomysł na wywieszanie w miejscach publicznych wstęg niebieskich miał uczcić bohaterów walki z covidem, czyli pracowników NHS, stąd ich niebieski kolor, który jest kolorem NHS-u. Jest to niewerbalne podziękowanie, oznaka wdzięczności i znaczy po prostu "Dziękuję".

Należy jednak pamiętać, że wywieszanie wstęg konkretnego koloru jest ruchem tymczasowym i w nieodpowiednim czasie może znaczyć zupełnie coś innego. Gafę popełnili redaktorzy BBC, którzy 1. grudnia 2020 roku upublicznili post, w którym zachęcali swych czytelników do ozdabiania świątecznych choinek czerwonymi wstążkami ku pamięci ofiar wirusa Covid19. Niestety, dzień ten zbiegł się z Dniem Wsparcia dla osób z wirusem HIV i AIDS, któremu przewodniczy właśnie czerwona wstążka.

Wstęgi w inicjatywach lokalnych i protestach

O ile w akcjach ogólnonarodowych kolor wstęgi ma znaczenie, to już w inicjatywach lokalnych jest umowny.

Latem 2017 roku mieszkanki Stainland ozdobiły swe miasteczko dziesiątkami czerwonych wstążek. Akcja ta spowodowana została celem jakim osiągnęły, a było to zebranie funduszy na zakup czterech defibrylatorów, które zostały zainstalowane w różnych punktach w najbliższej okolicy. Czerwony kolor wstążek nawiązywał do koloru serca - organu, któremu przy nagłej dysfunkcji można przywrócić prawidłowe parametry życiowe za pomocą właśnie defibrylatora.

W okolicach Newcastle w 2016 roku można było zobaczyć przydrożne drzewa owinięte różnobarwnymi wstęgami. Ruch ten był zainicjowany przez okolicznych mieszkańców, rowerzystów oraz zwolenników zieleni, którzy zbulwersowani pomysłem miasta na rozszerzenie jezdni i w związku z czym, wycince owych drzew, zaprotestowali w ten właśnie sposób.

Wstążkami oplata się również drogę, którą przemierzać ma orszak żałobny. Jest to dość częsta inicjatywa ze strony rodziny i przyjaciół zmarłego.

Nierzadko, gdy w miasteczku dochodzi do śmierci mieszkańca, z którym reszta solidaryzowała się w długiej chorobie, albo zmarł młodo lub tragicznie, wstążki widnieją na drzwiach domostw u sąsiadów i znajomych, w lokalnych sklepikach oraz szkołach.

Częstym zjawiskiem jest też wywieszanie wstęg w miejscu, gdzie dana osoba zmarła, najczęściej w skutek tragicznego wypadku lub morderstwa.

Wstęga - symbol świadomości i wsparcia

O ile wszystkie wyżej wymienione przykłady ukazują ruchy tymczasowe, okazjonalne, warto zauważyć, że istnieją także wstążki stale goszczące w akcjach społecznych i wiele z nich ma znaczenie międzynarodowe.

Małe wstążeczki w formie broszki do ubrania, przepaski na rękę, naklejki i wszelkiego typu wisiorków nosimy w upamiętnieniu dni stałych, rocznic. Z reguły są to określone dni w roku, kiedy poszczególne kampanie i organizacje uświadamiają społeczeństwo o różnych dysfunkcjach i chorobach z jakimi zmagają się ludzie na całym świecie jak np. rak piersi, którego symbolem jest różowa wstążeczka.

Szkoły, miejsca pracy i rożnego typu instytucje organizują w tych dniach akcje charytatywne, kiedy to zainteresowani zakładają wstążki, jak i części garderoby w odpowiednim do tego dnia kolorze oraz prowadzą zbiórkę funduszy na dany cel poprzez różnego rodzaju zabawy i aktywności.

Wstęga - celtycki zabobon

W Wielkiej Brytanii, w szczególności na terenach, gdzie kultura celtycka przetrwała najdłużej, można spotkać tzw. Drzewa Życzeń - Wishing Trees. Drzewka te ozdobione są setkami różnobarwnych wstążek, kawałkami ubrań i materiałowych ścinek zwanych clootie.

W przeciwieństwie do wieszania wstęg w miejscach publicznych, które są dość nową modą rodem z USA, tradycja oplatania Drzew Życzeń sięga jeszcze czasów celtyckich.

W dawnych czasach wierzono w uzdrawiającą moc wód pochodzącą z niektórych źródeł i studni tj. znajdująca się w Kornwalii studnia Mardon lub Carn Euny. Zanurzenie w jej wodach kawałka clootie i potarcia nią miejsca na ciele z którego emanował ból miało przynieść uzdrowienie. Tak potraktowaną clootie zawieszano na pobliskim drzewie. Wierzono, że z czasem, gdy tkanina zacznie ulegać degradacji, ból również będzie ustępować.

Z czasem do Drzew Życzeń przypisywano coraz to różniejsze przesądy. Spotykane są pnie drzew z których ostro wystają gęsto wciśnięte monety. Jedna z legend mówi, że pozostawienie takiej monety symbolizuje oddanie drzewu choroby lub dolegliwości z jaką się zmagamy, natomiast wyciągnięcie takiego pieniądza przenosi chorobę z osoby, która go pozostawiła na delikwenta, który ową monetę wyciągnął.

Nie tylko wstążki i monety przytwierdzone są do Drzew Życzeń. Popularnością cieszy się też wieszanie lalek, zabawek dziecięcych i różnorakich bibelotów, których znaczenie jest wszelakie - od przepowiadania przyszłości po odpędzanie duchów. Jednak większość Drzew Życzeń ma za zadanie po prostu... spełniać życzenia.

W oparciu o:

https://www.google.com/amp/s/www.bbc.com/news/uk-29521449.amp

https://www.itv.com/news/2021-03-17/memorial-forest-for-covid-19-victims-opens

https://droitwichstandard.co.uk/news/gemmas-blue-ribbon-thank-you-in-trees-around-the-alexandra-hospital-18542/

https://www.google.com/amp/s/www.halifaxcourier.co.uk/news/sowood-wi-painted-town-red-ribbons-new-defibrillators-1137605%3famp

https://www.google.com/amp/s/www.chroniclelive.co.uk/news/north-east-news/ribbons-appearing-trees-next-newcastles-11716706.amp

https://www.google.com/amp/s/www.walesonline.co.uk/news/wales-news/valleys-town-covered-green-ribbons-13280578.amp

https://www.google.com/amp/s/www.milngavieherald.co.uk/news/people/bearsden-woman-joins-sarah-vigil-to-reclaim-the-streets-3168302%3famp

https://www.google.com/amp/s/www.getsurrey.co.uk/news/surrey-news/families-remember-loved-ones-lost-20264710.amp

https://www.google.com/amp/s/www.manchestereveningnews.co.uk/news/greater-manchester-news/this-disrespectful-bbc-criticised-using-19382042.amp

https://www.google.com/amp/s/www.cornwalllive.com/news/cornwall-news/gallery/incredible-stories-behind-cornwalls-magical-2394029.amp

https://www.oxfordmail.co.uk/news/16224450.hundreds---including-one-loose-woman-pack-blenheim-palace-pink-ribbon-walk-charity-day/

https://allthatsinteresting.com/great-britain-wishing-trees

Dlaczego Brytyjczycy wieszają wstęgi na drzewach, słupach i drzwiach